"DOĞU CEPHESİ MUHACİRLERİ", Doğu Cephesi muhacirlerinin yaşadığı büyük acılar, derin ıstırap ve sıkıntılar...

DOĞU CEPHESİ MUHACİRLERİ

DEĞERLİ DOSTLAR,

Bilindiği gibi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşının ardından patlayan Balkan Savaşı (1909-1911) ile 1. Dünya Savaşı (1914-1918) sırasında, düşman işgali sonucu Makedonya, Kafkasya ve Yunanistan göçleri ile eski imparatorluk topraklarından Anadolu’ya milyonlarca göçmen (muhacir) gelmiştir. Bu dönemde, gerek Balkan muhacirlerinin gerekse Doğu Cephesi muhacirlerinin büyük acılar yaşadığı bilinmektedir.

Balkan muhacirlerinin göç öncesi, göç sırası ve sonrasında yaşadığı acılar toplum tarafından çok iyi bilinmiş, öğrenilmiş ve bu konuda birçok yazılı ve görsel eser ortaya çıkmıştır. Buna karşılık Doğu Cephesi’nde 1915 yılından itibaren birçok ilin Rus işgaline uğraması ile beraber yaşanan muhacirliğin öyküsü yeteri kadar anlatılamamış ve öğrenilememiştir. Bu konuda yazılı kaynağın azlığı dikkat çekmektedir

Erzurum Cephesinde başlayan ve genişleyen savaş sırasında göç eden ‘Muhacir’lerin bir bölümü yolda ölmüş, bir bölümü ancak savaş sonrası geriye dönebilmiş, küçük bir bölümü ise gittikleri yerde yerleşip kalmıştır. Bu felaket, o dönemi yaşayan kuşağı inanılmaz derecede etkilemiş, sonraki hayatlarında onulmaz izler bırakmıştır. Hayatı, savaş, ölüm, üzüntü, yokluk ve sonsuz özveri içinde geçen bu kuşağın, değeri yeteri kadar bilinmeden, yaşadıklarını yeni kuşaklara yeteri kadar iletemeden ve yazamadan kaybolup gitmesi çok hazindir.

Bu çağrının amacı; 1. Dünya Savaşı Doğu Cephesi’nde muhacirlerin yaşadığı dramatik olayları, o insanların birinci ve ikinci kuşak yakınları ve araştırmacıların katkılarıyla ortaya çıkarmak, konu ile ilgili anı, belge ve kaynakları toparlayarak ortak bilgiye sunmaktır. Amaç; sadece, yeterince bilinmeyen, kayıtlara geçmeyen, unutulan “Doğu Cephesi Muhacirleri” nin yaşadıklarını öğrenmek ve kayda geçirmektir. Sizleri, muhacirlik ile ilgili aile öyküleri, anılar, belgeler, fotoğraflar ve kaynaklar konusunda katkı yapmaya davet ediyoruz.

Bu girişimin amacı kesinlikle savaş sırasında yaşanan acı olayları benzer olaylarla kıyaslamak değildir. O dönemde Türk, Çerkez, Azeri, Laz, Kürt, Ermeni, Sünni ve Alevisiyle Müslüman, Hıristiyan bütün sıradan insanlar kendi paylarına düşen ortak acıyı fazlasıyla çekmişlerdir.

Gösterilecek ilgi ve desteğe bağlı olarak her kesime açık ortak her türlü iletişim araçları ile haberleşmenin ve birikimleri değerlendirmenin uygun olacağı düşünülmektedir.

Sizleri bu girişime katkı yapmaya davet ediyoruz. Saygılarımızla…

BU GİRİŞİME 

DESTEK VERENLER

Prof.Dr.Necdet ADABAĞ Prof.Dr.Halil DEĞERTEKİN Prof.Dr.Ahmet RUMELİ İlhami NALBANTOĞLU Prof.Dr.İsmet KAYAOĞLU Prof.Dr.Hamza ZÜLFİKAR Prof.Dr.Bülent ZÜLFİKAR Prof.Dr.Nihat BOYDAŞ Prof.Dr.Alper URAZ Prof.Dr.Azmi SÜSLÜ Prof.Dr.Selim SARUHAN Remzi İNANÇ Dr.Yaşar KALAFAT Av.Vahit  CİVELEK Ali Galip KARAKAN Kemal GÜNDOĞDU Törehan SERDAR

KAYNAKLAR

1. Süleyman Tekin.   Birinci Dünya Savaşında Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz Bölgelerinden Yapılan Göçler. Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, XVI / 32 (2016 – Bahar) Sayfa 43-45
2. Muş 93 Muhacirleri Kafkas Göçmenleri Platformu (Dijital ortam)
3. 93 (1877-1878) Muhacirleri (Kars) Tanışma Platformu (Dijital ortam)
4. Forum-Memurlar.net (Dijital ortam)
5. Tuncat Öğün. Vilayat-ı Şarkiyya Mültecileri. Ankara Babil Yayınları 2004
6. Halil Değertekin. 1 Dünya Savaşı Doğu Cephesinde Muhacirler.
7. Tarihi Belgesel Roman. Kanguru Yayınları, 2 baskı, 2017, Ankara

KOORDİNASYON

Prof.Dr.Halil DEĞERTEKİN

İlhami NALBANTOĞLU

İLETİŞİM:

muhacirlerblog.wordpress.com